Selasa, 06 Januari 2015
RESENSI NOVEL “KATRESNAN”
Karya Soeratman Sastradihardja
Identitas novel :
a.
Penulis : Soeratman Sastradihardja
b.
Penerbit : PT Kiblat Buku Utama
c.
tahun
terbit : 2013
d.
tebal : 96 hal
e.
ISBN : 978-979-8002-58-8
f.
Dimensi : 14,5 cm x 21 cm
g.
jenis
kertas : putih halus mulus,
agak tebal (HVS)
Sinopsis :
Buku iki nyeritakake wong lanang wadon kang padha senenge ket
sekolah nganti padha gedhene. Wong lanang kang jenenge Mursiati lan wong wadone
jenenge Sutrisna. Mursiati bubar lulus saka sekolah HIS terus nglanjutake
marang nglanjutake sekolah MULO. Sutrisna pisah karo Mursiati. Nanging,
Sutrisna kepengin isa bakal ketemu malih karo Mursiati.
Sawijining dina, Sutrisna nglamar Mursiati, Kanti Mursiati bungah
banget bisa ketemu Sutrisna maneh, kanthi nglamar barang. Nanging bapak ibune
Mursiati nagrepake Mursiati karo pangeran Tulungagung, soale wis kedhisikan
karo pangeran Tulungagung. Kanthi nggawa surat, Mursiati nolak lamarane
Sutrisna lewat surat kang dikongkon ibune Mursiati piyambak. Mursiati atine
kelara-lara, soale apa sing dikarepake Mursiati ora disetujuni marang wong
tuwane. Kepengine Mursiati kan karo Sutrisna ora karo pangeran Tulungagung. Ananging
pituture Mursiati marang wong tuwane, wong ora tresna kok dipeksa tresna ya ora
bakal tresna. Kanggo masalh iki aku ora arep manut marang bapak ibu. Amarga at
iku ora bakal bisa dipekso. Sing seneng aku, bapak ibu ora seeenake dhewe
nentukake sapa jodhohku.
Bubar iku, Sutrisna kelara-lara. Sawise mari eling meneh karo
Mursiati terus ambrug meneh, lara meneh. Ngono iku nganti meh rong sasi. Sing
dikarepake Sutrisna mung pengen ngerti kabare Mursiati sathithik wae. Nanging dina
liya, Mursiati bales surat marang Sutrisna. Surat kang dikirim Sutrisna dhisik
kae. Isi surat iku Mursiati ora gelem nikah karo wong liya, geleme karo
Sutrisna mitrane kang paling ditresnani. Lajeng bubar maca surat iku atine
Sutrisna bungah banget.
Bubare Mursiati ora sida gelem nikah, Mursiati marang pondoke ning
Madiun, kerja ing kantor pos. Sadina-dinane entok kiriman layang saka bapake,
ngongkon bali Mursiati. Ananging karo Mursiati ora dibalesi. Banjur, bapake
Mursiati marani Mursiati marang Madiun. Sawise ketemu, Mursiati ameh dinikahke
karo pangeran Tulungagung. Ananging Mursiati tetep nolak, soale ora gelem nikah
karo kuwi. Tapi Mursiati kudu balek, gelem ora gelem. Akire Mursiati balek.
Mursiati nolak apik-apik pangeran Tulungagung iku. Wong tuwane
Mursiati isin, Mursiati ngono kuwi. Apa sing dikarepake wong tuwane Mursiati
ora bisa nuruti. Amarga Mursiati ora anduweni rasa tresna karo pangeran
Tulungagung kuwi. Dadosipun langkung sae, Mursiati mutusake kemawon boten purun
nikah kalih pangeran Tulungagung punika. Terys, Mursiati mangkat marang Madiun
maneh, ameh nglanjutake kerjaan kang wis numpuk ana img kantor pos.
Dina liya, sutrisna anduweni rencana arep nyusul Mursiati marang
Madiun. Sutrisna namung sangu f100. Ananging wekdal tumbas tiket dhuwite
Sutrisna ilang kabeh. Namung taksih Rp 3. Iku uga cukup kanggo tuku tiket
menyang Solo. Ananging Sutrisna tetep
mangkat namung modal nekad kalih arta semonten ingkang sisa ing kanthong
samenika. Sutrisna mudun ing Solo, lajeng takonmarang wong-wong ing dhaerah
kana wau. Lajeng Sutrisna nuruti dalan nglewati alas anggone tumuju marang Madiun.
Lajeng takon marang wong dalan endi wae sing ana ing dalan kang kudu dilewati
Sutrisna. Lajeng Sutrisna kudu nglewati alas gedhe. Ananging langit kang
nunjukaken ameh anane udan, lajeng Sutrisna ngiyup anggone ngamanke
barang-barang kang digawa. Sawuse udan mandheg, lajeng nglanjutake mlaku marang
tumujuning alas gedhe, alas kang peteng, dhewekan, ora ana kauripan. Lajeng
Sutrisna mutusaken ameh metu saka alas iku, pas balik Sutrisna malah ketemu
begal 3, kang ngrampok klambi sakabehe. Kang sisa klambi kang dinggo Sutrisna
saiki.
Dina esuke ana Raden Ayune kang nolong Sutrisna, lajeng Sutrisna
dikongkon melu lan diopeni. Banjur digawa Asisten Wadana sekaliyan digawa
marang Panaraga lan Madiun. Lajeng ketemu kaliyan Mursiati. Lara-larane padha
bungah banget bisa ketemu malih.
Lajeng wong tuwa lara-larane padha rerembugan babagan anake iku,
kan lara-larane padha sami tresna. Akhire ngomongke intine kemawon, kapan wektune
anggone nikahe. Kang pungkasan Mursiati akhire nikah karo Sutrisna. Ora sida
nikah karo wong sing wis nglamar menika tiyang Tulungagung kae.
Unsur intrisik novel :
a.
tema : Tirakat marang
gegayutane
b.
latar
belakang : omahe Mursiati, sekolah
MULO, sekolah HIS, pondoke
Mursiati ing Madiun, kantor pos, pondoke
Sutrisna ing
Bandhung, kali, Omahe Sutrisna, rumah sakit,
alas, omahe
Raden Ayune, stasiun
c.
waktu : enjing ngantos dalu
d.
suasana : nyenengke, gawe nangis,
tegang
e.
alur : maju
f.
gaya
bahasa : migunakaken basa krama
alus lan krama inggil, basa kang
boten kathah tiyang mangertosi basa kasebut
g.
amanat : kekarepane wong tuwa ora
kudu diwujudake marang anake.
h.
penokohan :
-
Mursiati :
wong wadon kang ayu pasuryane, pinter, andhap asor
tindak tanduke, njawani, manut, sregep
-
Sutrisna :
pinter, wong kang bagus, tirakade gedhe anggone
mujudake kekarepane, setia
-
Bapak
ibu Mursiati : wong tuwa kang
kekarepane kudu diwujudake marang
Anake
-
Raden
Ayune : gemati, open
-
Asisten
Wadana : apikan
-
Adhi-ahine
Mursiati : manut marang wong tuwa, ora
ngandhel marang
ndongeng kang di dondengake Mursiati
i.
sudut
pandang : tiyang satunggal pelaku
kang utama
Kelebihan novel :
Ing novel iki ana sifat Mursiati lan Sutrisna kang kudu ditiru. Anggone
tresna saka sekolah ndhisek tekan gedhe iseh tetep wae. Ora bisa seneng marang
wong liya, padahal Mursiati wis nganthi di lamar. Ananging tirakade Sutrisna
ngentokake Mursiati iku gedhe. Anggadhahi
sifat setia marang wong wadon siji. Ora bisa tresna marang wong wadon liya.
Kekurangan novel :
Ing
novel iki ana sifat Mursiati kang ora kudu ditiru, anggone bantah apa sing dadi
kekarepane wong tuwa. Kekarepan kang wus dadi pilihane wong tuwa iku wis mesthi
apik. Ora bakal apa sing dikarepake wong tuwa kanggo anake iku elek. Ananging
jenenge anak, nak ora tresna ya ora gelem. Mesthi wong sing dikarepke iku wong
sing ditresnani.
saran terhadap buku/manfaat buku
1.
Saran terhadap buku :
Basa kang
dipunginakaken menika boten kathah tiyang saged mangertosi, saged mahami.
Basanipun menika boten namung krama alus, ananging uga krama inggil. Kang boten
kathah tiyang mugunakaken basa krama inggil.
Perane wong kang
nglamar Mursiati ingkang Tulungagung boten ditampilaken. Menika namung nama
kemawon. Boten dipunandharaken penokohan tiyang Tulungagung menika kados
punapa.
Tiyang sepuh
Sutrisna namung ibu ingkang dipunandharaken, bapakipun boten dipunandharaken.
Menawi wonten punapa boten inggih saenipun dipunandharaken, anggenipun pamaos
menika mangertos bapakipun Sutrisna menika ingkang punapa.
Tiyang sepuh
Mursiati ingkang dipunandharaken menika namung bapakipun, ibunipun menika boten
dipunandharaken. Sami kaliyan tiyang sepuhipun Sutrisna.
2.
Manfaat buku :
Saged mengertosi
anggone wong tuwo milihake jodhoh kang apik kanggo anake. Wedine wong tuwa
anake salah milih, ora padha apa kang dikarepe wong tuwa.
Saged mangertosi
kekarepane anak sapa kang dadi pendhampinge iku ora kudu apa kang dikarepke
owng tuwa utawa apa kang sampun dados pilihane wong tuwa. Ananging tresnane
anak, ora padha apa kang sampun dipunpilihake marang wong tuwa. Tresna ora bisa
dipeksa.
Saged mangertoi
anggone dados anak menika kados pripun, lan dados wong tuwa menika kados
pripun.
Saget mangertosi
anggone merjuwangake pangraos katresnane marang wong liya. Ananging sageda
pisah, sawekdal punika mesthi bakal balik marang awake dhewe. Senajan iku
jodhohe.
Saged mangertosi
kepriye anggone dadi bocah wadon kang ase. Yaiku sing diajeni marang wong akeh.
Anggone andhap ashor, tindak-tanduke marang wong akeh. Pituture marang wong
akeh. Bocah kang pinter, kang cerdas. Kang disenengi marang kanca-kancane lan
guru-gurune.
Saged dipunwaos
dening tiyang kang tresna marang tiyang sanes. Ananging boten saged anduweni.
Ananging buku menika saged dipundadosaken ispirasi, motivasi kagemipun ngjalani
kauripan wonten ing dunya.
SITI NUR KHAFIDHOH
SEMARANG, 6 JANUARI 2015
